Doelstelling en rapportage

Sinds 2015 meten we de CO₂-voetafdruk (CO₂-uitstoot) van onze aandelenportefeuille, sinds 2021 wordt ook de CO₂-voetafdruk van de bedrijfsobligatieportefeuille gemeten. Dit jaar rapporteren we voor het eerst over de CO₂-voetafdruk van de vastgoedportefeuille. Vanwege de in 2022 vastgestelde nieuwe reductiedoelstellingen van PME wordt sinds vorig jaar het basisjaar 2019 gehanteerd voor de berekening van de CO₂-voetafdruk. Als onderdeel van de klimaatactieplannen heeft PME in 2022 zich als doel gesteld om per 2030 de absolute uitstoot van zowel de aandelen- als bedrijfsobligatiebeleggingen met 50% te reduceren ten opzichte van 2019. In onze vastgoedportefeuille willen wij in 2030 de CO₂-uitstoot per m2 met 40% omlaag hebben gebracht ten opzichte van 2020.

In de volgende tabellen wordt gerapporteerd over de CO₂-voetafdruk van de aandelen-, bedrijfsobligatie- en vastgoedportefeuilles. In de TCFD-rapportage (bijlage 4) rapporteren we in meer detail over de uitstoot. In bijlage 5 geven we meer informatie over de onderliggende methode van de CO₂-voetafdruk.

Beursgenoteerde aandelen

Wij verwachten via de beleggingen in aandelen een belangrijke indirecte bijdrage te leveren aan de wereldwijd benodigde reductie van de CO₂-uitstoot. We kunnen namelijk als aandeelhouder stemmen voor een klimaatvriendelijk beleid, in dialoog met ondernemingen aandringen op CO₂-reductie en niet investeren in bedrijven die onvoldoende bijdragen aan het beperken van klimaatverandering. Ook kunnen we de energietransitie stimuleren door juist te investeren in bedrijven die een positieve bijdrage leveren. We beleggen niet in producenten van steenkool. Ook producenten van fossiele olie en gas hebben we in de ban gedaan.

Voor de beursgenoteerde aandelen portefeuille hebben we ons ten doel gesteld dat onze beleggingen in 2030 50% (absoluut gemeten) minder CO₂ uitstoten dan in 2019. De volgende tabel laat zien dat de uitstoot van de aandelenportefeuille per eind 2023 447.226 tCO₂-eq was. De uitstoot van de aandelenportefeuille was eind 2023 8,4% lager dan eind 2022. Deze daling wordt voornamelijk verklaard door de gedaalde weging van de drie meest uitstoot-intensieve sectoren. Het totale gewicht van de Basic Materials, Industrial en Utilities sector is met 2,2% afgenomen van 20,8% naar 18,6%. Ook de uitsluiting van het Zuid-Koreaanse staalbedrijf POSCO had een relatief grote invloed op de uitstoot van de aandelenportefeuille. Ten opzichte van 2019 is de uitstoot met 65,8% gedaald. Daarmee hebben we onze doelstelling voor 50% reductie behaald.

Uitstoot van de aandelenportefeuille (o.b.v. EVIC¹)

CO₂eq reductie ­aandelenportefeuille	31-12-2023	31-12-2022	31-12-2021	31-12-2020	31-12-2019
Waarde aandelen (x € 1 miljoen)	14.009	12,409	21,461	19,782	19,074
CO₂eq-uitstoot (in ton)	447.226	488,313	739,354	1,056,962	1,309,412
Vermindering CO₂eq-uitstoot in % t.o.v. vorige meting	-8,4%	-34.0%	-30.0%	-19.3%	-
Vermindering CO₂eq-uitstoot in % t.o.v. basisjaar 2019	-65,8%	-62.7%	-43.5%	-19.3%	-
Benodigde reductie voor 2030	-	-	-11.4%	-38.1%	-50%

Bedrijfsobligaties

Via onze beleggingen in bedrijfsobligaties kunnen we invloed uitoefenen op de CO₂-uitstoot. Dat doen we door bedrijven te financieren die een positieve bijdrage leveren aan het beperken van klimaatverandering. En door juist niet te beleggen in bedrijven die niet willen veranderen. Binnen de bedrijfsobligatieportefeuilles werken we met beheerders die klimaataspecten meewegen in hun beleggingsbeslissingen. Zij worden mede op basis van de kwaliteit van hun ESG-beleid geselecteerd en beoordeeld. Onze grootste obligatieportefeuille, in Europese investment grade-bedrijfsobligaties, bestaat voor ruim 12 procent uit groene obligaties.

Voor de bedrijfsobligatieportefeuille hebben we ook het doel gesteld dat onze beleggingen in 2030 50% minder CO₂ uitstoten dan in 2019. De volgende tabel laat zien dat de uitstoot van de bedrijfsobligatieportefeuille per eind 2023 623.847 tCO₂-eq was. De uitstoot van de bedrijfsobligatieportefeuille was eind 2023 13,8% lager dan eind 2022. Deze daling wordt voornamelijk verklaard doordat er minder belegd wordt in obligaties van de Duitse staalproducent Thyssenkrupp AG. Ten opzichte van 2019 is de uitstoot met 41,5% gedaald. Daarmee is per eind 2023 nog een reductie van 14,6% nodig om de doelstelling te behalen.

Uitstoot van de bedrijfsobligatieportefeuille (o.b.v. EVIC)

CO₂eq uitstoot bedrijfsobligaties	31-12-2023	31-12-2022	31-12-2021	31-12-2020	31-12-2019
Waarde (in miljoen €)	10.703	9,835	13,010	11,507	9,641
CO₂eq-uitstoot (in ton)	623.847	723,865	1,272,659	1,449,092	1,065,657
Vermindering CO₂eq-uitstoot in % t.o.v. vorige meting	-13,8%	-43.1%	-12.2%	+36.0%	-
Vermindering CO₂eq-uitstoot in % t.o.v. basisjaar 2019	-41,5%	-32.1%	+19.4%	+36.0%	-
Benodigde reductie voor 2030	-14,6%	-26.4%	-58.1%	-63.2%	-50%

Aandelen en bedrijfsobligaties

Voor de aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuilles kunnen we de voortgang op deze doelstellingen aggregeren. De onderstaande grafiek laat zien dat de absolute CO₂-uitstoot van de aandelen- en obligatieportefeuille eind 2023 54,9% lager dan eind 2019. Dit is meer dan de reductiedoelstelling van 50%. De absolute uitstoot van de aandelen- en bedrijfsobligatie­portefeuille is 11,6% lager dan vorig jaar.

Vastgoed

PME heeft vastgoedbeleggingen in binnen- en buitenland. We willen via de vastgoedbeleggingen bijdragen aan een reductie van de CO₂-uitstoot. Dat doen we door bestaand vastgoed te renoveren. En bij investeringen in nieuwbouw rekening te houden met energie efficiëntie. In eigen land sturen we op een jaarlijkse verbetering van energie labels, bijvoorbeeld door in te zetten op duurzame renovatie (bijvoorbeeld isolatie) en zo veel mogelijk op energieneutrale nieuwbouw. En voor ons internationale vastgoed sturen we vooral op de aanstelling van de meest geschikte vastgoedmanagers.

Wij hebben een CO₂-reductiedoelstelling ge­­formuleerd om de uitstoot per m² in 2030 met 40% omlaag te hebben gebracht ten opzichte van 2020. De tabel toont onze huidige inschatting van de uitstoot van ons vastgoed vanaf 2021 (het eerste jaar waarin de carbon footprint voldoende gemeten kon worden), op basis van de data van GRESB.

De uitstoot per m² is op basis van deze data ­tussen 2021 en 2022 met 11% afgenomen. De CO₂-uitstoot per m² is met name afgenomen in de Nederlandse woningportefeuille. Ook in de Europese portefeuille is de uitstoot per m² gedaald, dit is mede het gevolg van een verandering van portefeuillesamenstelling naar fondsen met een lagere uitstoot per m². Uitstoot­gegevens over 2023 worden pas in september 2024 verwacht en zijn daarom niet opgenomen in dit jaarverslag.

Uitstoot van de vastgoedportefeuille (o.b.v. GRESB¹)

CO₂eq reductie vastgoed	31-12-2022	31-12-2021
Waarde (x € 1 miljoen)	3.322,32	2.468,76
tCO₂eq-uitstoot (o.b.v. GAV)	18.661	18.182
Uitstoot per m2	21,59	24,38
kgCO₂eq per 100EUR invested	0,700	0,748
Datadekking	90,8%	91,1%
Vermindering CO₂eq-uitstoot per m2 in % t.o.v. voorgaand jaar	-11,4%	-
Nog benodigde reductie voor 2030	-28,6%	-40%

¹ GRESB (Global Real Estate Sustinability Benchmark) is een onafhankelijke benchmark die vastgoedfondsen en -portefeuilles wereldwijd beoordeelt en vergelijkt op hun duurzaamheidsprestaties

Wij sturen ook op een jaarlijkse verbetering van energie labels binnen ons Nederlandse vastgoed. Dit om een breder beeld te krijgen van en grip te krijgen op de energie-efficiëntie van ons vastgoed. In ons jaarverslag tonen we vanaf dit jaar ook de prestaties op basis van de energie labels.

Verdeling vastgoed o.b.v. energie labels	2023	2022	2021
A++++	2,13%	1,68%	2,04%
A+++	11,79%	4,05%	0,00%
A++	7,83%	5,07%	0,00%
A+	15,50%	15,43%	6,84%
A	32,90%	28,03%	40,26%
B	9,82%	14,14%	18,07%
C	16,34%	24,91%	27,02%
D	1,79%	2,15%	1,60%
E	0,00%	0,32%	0,00%
F	0,00%	3,44%	4,16%
G	1,79%	0,71%	0,00%
Geen label	0,11%	0,00%	0,00%
Totaal waarde vastgoed (miljoen EUR)	1.839	1.865	1.396
A++++ t/m A	70,15%	54,27%	49,14%
A++++ t/m C	96,31%	93,32%	94,23%

Infrastructuur

Met de beleggingen in infrastructuur kunnen we een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie. Dat doen we vooral door infrastructuur te financieren die nodig is voor hernieuwbare energie. In 2021 hebben we de beleggingen in primaire olie- en gasproducenten verkocht. Dat leverde € 1,2 miljard op. Dit bedrag willen we in 2025 hebben herbelegd in beleggingen met een positieve impact op de energietransitie. We investeren daarbij in infrastructuuraandelen en -leningen. Bijvoorbeeld in wind-, zon- en waterkracht. Uiterlijk 2040 willen we alle infrastructuurbeleggingen in lijn hebben gebracht met het Parijs Akkoord. We onderzoeken nog hoe we deze beleggingscategorie beter in kaart kunnen brengen, kunnen meten en sturen.

Eind 2023 is er circa € 950 miljoen van deze € 1,2 miljard gecommitteerd aan hernieuwbare energieprojecten in infrastructuuraandelen (infra equity) en in infrastructuurleningen (infra debt).

Eind 2023 is daadwerkelijk in totaal € 719 miljoen belegd binnen het thema Energietransitie via infra equity en infra debt.

Private Equity

Via beleggingen in private equity (directe beleggingen in een bedrijf buiten de beurs om) kunnen we invloed uitoefenen op de CO₂-uitstoot. Vooral door te investeren in bedrijven die zich inzetten om klimaatverandering tegen te gaan. Dat criterium weegt daarom zwaar mee bij de selectie van de beheerders van private equity. Uiterlijk in 2040 moeten al onze beleggingen in private equity in lijn zijn met het 1,5% pad uit het Parijs-akkoord.

Op basis van de huidige data is het nog niet mogelijk om een goede inschatting te maken van de mate waarin onze private equity beleggingen in lijn zijn met het 1,5% pad. We onderzoeken hoe we deze beleggingscategorie beter kunnen meten en sturen. Wel monitoren we periodiek de fondsbeheerders voor private equity op het gebied van ESG performance, en gaan we met beheerders in gesprek wanneer deze performance te laag is. Klimaat maakt een belangrijk onderdeel uit van deze monitoring.